Wanneer de contractuele bepalingen ontoereikend zijn om veranderingen of conflict te beheersen, wenden de partijen zich geregeld tot de rechter. Veelal een vanzelfsprekendheid, alsof er geen alternatieven zijn.
Pak de ruimte
Het privaatrecht biedt contractspartijen echter ruimte dát af te spreken wat voor hén werkt. Ook als zich verandering of conflict voordoet. Met Diep Contracteren wordt deze ruimte benut. Naast aandacht voor de kernwaarden en zakelijke afspraken, ontwerpen we samen met partijen een eigen rechtssysteem. Een systeem dat gericht is op behoud en herstel van de relatie.
Ter inspiratie een voorbeeld uit Stephan R. Covey’s “Het 3de alternatief”:
“Ik herinner me een bemiddelingszaak, waarin de juristen van beide kampen tegen me zeiden: ‘Deze partijen liggen zo ver uit elkaar dat we niet denken dat we de kloof kunnen overbruggen.’ In de veertig jaar dat ik jurist ben, heb ik nooit zulke strakke, ernstige gezichten gezien. Het enige dat strakker stond dat hun kaken waren hun portemonnees.
Het was een tragisch, bekend verhaal: twee zakenpartners, die ooit vrienden waren en een fantastische verstandhouding hadden, waren nu koppige vijanden geworden die onvoorstelbare schadevergoedingen van elkaar eisten. Ik vroeg me af hoeveel omzet er verloren was gegaan, hoeveel kansen er waren gemist, hoeveel geld er was verspild terwijl deze twee hun tijd en energie verdeden aan het bestrijden van elkaar.
Ik had zelden een zaak gezien waarin de partijen zo dicht bij elkaar lagen, omdat beide kampen werden ondersteund door een stortvloed aan feiten en argumenten. Maar één ding was me wel duidelijk: geen van beide begreep de positie van de ander. Beide kampen waren er zo op gebrand hun versie van de feiten te vertellen dat ze geen oog hadden voor de feiten van de andere partij. Op een gegeven moment wendde ik me tot de juristen en vroeg:
‘Begrijpen jullie allebei de positie van het andere kamp?’
‘Ja’, antwoordde een van hen zelfverzekerd.
Maar de andere jurist zweeg even en zei toen: ‘Ik weet wat ze hebben bepleit, maar ik begrijp de basis van hun positie niet. Op dat moment heb ik hun een denkbeeldige praatstok gegeven.
Mijn volgende verzoek was iets dat ze nooit eerder hadden meegemaakt. Ik legde uit dat de advocaten de gelegenheid zouden krijgen om te spreken, maar voordat ze argumenten ter ondersteuning van hun eigen positie mochten geven, moesten ze eerst het standpunt van de ander tot diens tevredenheid herformuleren. In feite moesten ze de zaak van hun tegenstander bepleiten.
De advocaat van de gedaagde had drie pogingen nodig voordat hij hen standpunt van de eiser tot tevredenheid van de eiser verwoordde. Toen was de beurt aan de eiser; zijn advocaat had vier pogingen nodig.
Toen gebeurde er iets interessants. De gedaagde hield zijn armen niet langer voor zijn borst en zijn strenge, ernstige gezichtsuitdrukking was verdwenen. Hij kijk naar de eiser en zei: ‘Brad, is dat jouw standpunt?’
‘Ja, zo ongeveer.’
‘Ik dacht dat je…’
En de advocaten leunden achterover en zagen hoe hun cliënten een dialoog aangingen die was afgekapt toen ze elkaar twee jaar geleden voor de rechter daagden. Uiteindelijk kwamen ze tot een schikking die voor hen beiden aantrekkelijk en gunstig was. En wat belangrijk was, hun wederzijds respect, dat vrijwel helemaal verdwenen was, keerde terug.
Ik wist dat als deze zaak voor zou komen, één partij alles zou winnen en de andere met lege handen en een hoge rekening zou achterblijven. Zo werkt het systeem. Beide zouden een fortuin uitgeven aan het proces, wat, als je alles meetelt, betekent dat de winnaar ook een grote verliezer zou zijn. Maar in plaats van elkaar tot het bittere einde te bevechten, kwamen beide partijen tot een vrijwillige vredelievende schikking, die zich ze zich eerder niet hadden kunnen voorstellen. Het gebeurde omdat de geest van de praatstok die weg naar verzoening had opengelegd.”
Op zoek naar wat voor jou en je (potentiële) gesprekpartner werkt?
Diep Advocaten begeleidt. Door de juiste vragen te stellen, opties te geven en mee te denken. Plan een afspraak of neem contact met ons op. Wij vertellen je graag meer.
